Günlük hayatta tüketime söz konusu ettiðimiz yaklaþýk tüm ürün ve hizmetler için farkýnda olarak ya da olmayarak malýn nihai satýþ fiyatý içinde yer alan katma deðer vergisini de satýcýya ödüyoruz.

Katma deðer vergisi oraný tüketime konu edilen mal veya hizmetin niteliðine göre farklýlaþýyor. Bu anlamda ekonomik açýdan KDV, tüketici tercihlerinin oluþmasýnda çok önemli bir rol oynuyor.

Zira, uygulanan KDV oraný, mal ya da hizmetin nihai fiyatýnýn belirlenmesinde birinci dereceden etkili bir unsur. Basitçe; KDV hariç fiyatý 100 lira olan bir mal, \%1 KDV oranýyla 101 liradan satýþa konu edilirken; oranýn \%18 olarak uygulanmasý durumunda fiyat birden 118 liraya yükseliyor.

 

KDV oranýný kim belirliyor

3065 sayýlý Katma Deðer Vergisinin 28. maddesinin verdiði yetkiye istinaden Bakanlar Kurulu; muhtelif mal ve hizmetler ile bazý mallarýn perakende safhasý için \%1 ile \%40 arasýnda deðiþen farklý katma deðer vergisi oranlarý tespit etmeye yetkili.

Ancak ülkemizde þu an 3 farklý katma deðer vergisi oraný cari. Genel oran \%18, bazý mal teslimleri ve hizmet ifalarý ise \%1 veya \%8 oranýnda vergiye tabi.

15 Haziran 2012 tarihli Resmi Gazete´de yayýmlanarak yürürlüðe giren 6322 Sayýlý Kanun´un 22. maddesi ile katma deðer vergisi oranlarýnýn belirlenmesi noktasýnda ek bir düzenleme ihdas edildi.

Buna göre; bundan böyle Bakanlar Kurulu; inþaatýn yapýldýðý arsanýn veya konutun vergi deðeri ve bulunduðu yeri esas alarak konut teslimleri için katma deðer vergisi oranýný farklýlaþtýrmaya yetkili kýlýndý.

 

Deðiþiklik ne anlama geliyor

Þu an konutlarýn vergilendirilmesinde metrekare esasý cari. Net alaný 150 metrekarenin altýndaki konut teslimlerinde katma deðer vergisi oraný \%1, diðerlerinde ise \%18.

Getirilen yeni düzenlemeden; bundan böyle konutlarýn tabi olduðu katma deðer vergisi oranýnýn belirlenmesinde söz konusu konutun büyüklüðünün deðil vergi deðerinin esas alýnacaðýný anlýyoruz.

 

Buna göre konut teslimlerinde; inþaatýn yapýldýðý arsanýn veya konutun vergi deðeri dikkate alýnarak farklýlaþtýrýlmýþ vergi oranlarý uygulanacak.

 

Vergi deðeri nedir, nasýl belirlenir

Mevzuatýmýza göre, vergi deðeri Emlak Vergisi Kanunu´nun 29. maddesine göre tespit edilmekte. Ýlgili maddeye göre arsa vergi deðeri Takdir Komisyonlarý tarafýndan belirlenmekte.

Arsalara ait asgari ölçüde birim deðer tespitinde takdir komisyonu; belediye baþkaný veya tevkil edeceði memurun baþkanlýðý altýnda toplanmakta.

Diðer üyeler belediyenin yetkili bir memuru ile defterdarýn veya vergi dairesi baþkanýnýn görevlendireceði iki memur, tapu sicil müdürü veya tevkil edeceði bir memur ve ticaret odasýnca seçilmiþ bir üye (ilgili olduðu arsalara iliþkin takdir komisyonlarýna organize sanayi bölgesini temsilen bir üye) ile ilgili mahalle ve köyün muhtarýndan oluþmakta.

 

Konutlarda hangi KDV oraný uygulanacak

Uygulanmasý olasý oranlar üç grup: \%1, \%8 ve \%18. 6322 Sayýlý Yasa ile kendisine verilen yetkiyi göz önüne alarak Bakanlar Kurulu´nun konut teslimlerinde uygulanacak KDV oranlarýný yeniden belirlemesinden sonra, þu an \%1 KDV oranýna tabi birçok konutun KDV´sinin \%8´e veya \%18´e yükselmesi kuvvetle muhtemel.

Bu kadar yüksek bir oran deðiþikliði beraberinde birçok sýkýntýyý da getirecek. Vatandaþlarýn niteliksiz yapýlara ya da kayýt dýþýna yönelmeleri ilk akla gelen sorunlardan.

Bu nedenle, bu geçiþin daha hafif olmasýnýn ve mevcut düzenlemeye göre \%1 KDV oranýna tabi konutlarýn en çok \%8 orana tabi tutulmasýnýn daha doðru olacaðý kanaatindeyiz.

 

Bir soru

Yeni düzenleme ile Maliye Bakanlýðý, konut teslimleri üzerinden elde edeceði KDV gelirini büyük ölçüde belediyelerin alacaðý kararlara baðlýyor. Bu açýdan sýkýntý yaþanmasý muhtemel.

Çünkü belediyelerin belirlemiþ olduðu vergi deðeri çoðu zaman gerçek deðeri yansýtmýyor. Bu açýdan bakýldýðýnda; her durumda bu deðerlere itibar ederek farklý oranlar belirlemek ne derece doðru olur, sormadan edemiyoruz.

 

Ýsmail Kökbulut/Bugün